Poradnik PianoStore: Keyboardy

Na tle pozostałych instrumentów temat instrumentów klawiszowych jest owiany w pewnym stopniu tajemnicą i niejasnością. Wynika to z tego, że współcześnie pojęcie instrumentów klawiszowych to już nie sama klawiatura, a olbrzymi zbiór urządzeń o wielu specyfikacjach i normach, które różnią się w zależności od producenta.

Oczywiście niebagatelny wpływ na obecny stan ma rozwój elektroniki, dzięki czemu możliwa jest m. in. współpraca komputera czy urządzeń iSO (np. iPadów) z instrumentem. Teraz nie tylko zawodowcy, ale również amatorzy mogą za stosunkowo niewielkie pieniądze stać się posiadaczami dobrej jakości instrumentów o niezliczonych funkcjach poszerzonych o zewnętrzne aplikacje.

Plusy odczuwają także profesjonaliści, którzy dzięki najnowszym rozwiązaniom uzyskali szansę komponowania i natychmiastowego odtwarzania utworów np. na całą orkiestrę. Niektóre z keyboardów posiadają bardzo realistyczne brzmienia, oddające w niezwykle naturalny sposób niuanse wychwytywane przez ucho najczulszych melomanów.

Keyboard a pozostałe instrumenty klawiszowe

Keyboard jako pierwszy instrument został wyposażony w elektronikę podłączoną pod czarne i białe klawisze, która to umożliwia zmianę brzmienia czy dynamiki całego instrumentu. Co więcej, jako jeden z nielicznych instrumentów posiada klawisze, które bez elektroniki praktycznie nie wytwarzają fal dźwiękowych.

Keyboard a pianino cyfrowe

Przez wielu mylone są pojęcia keyboardu pianina cyfrowego i nieprawidłowo używane są zamiennie. Różnice pomiędzy instrumentami dotyczą nie tylko samej budowy, ale również funkcji.

Pianino cyfrowe posiada ważoną klawiaturę dynamiczną, dzięki czemu gra na nim bardziej przypomina grę na instrumencie akustycznym. W keyboardzie nie posiadamy takiego komfortu – wszystkie klawisze są takiej samej wagi, przez co ciężko wyćwiczyć umiejętność dynamicznej gry. Klawiatura keyboardu może być „połowicznie ważona” lub „w pełni ważona”, jednakże nigdy nie będzie tak wiernie oddawała dynamiki, jak klawiatura pianina cyfrowego.

Keyboard i pianino cyfrowe różnią się również pod względem jakości brzmień – w keyboardzie są one generowane cyfrowo, natomiast w pianinach cyfrowych najczęściej stosuje się specjalnie nagrane próbki. Wysoka jakość nagrań idzie w parze z ograniczoną ilością barw dostępnych w pianinach cyfrowych.

Do niewątpliwych zalet keyboardu należy nieporównywalnie większa ilość dostępnych brzmień sięgających niekiedy ilości 600 barw. Dodatkowo, keyboardy są znacznie lżejsze od pianin cyfrowych – o ile te pierwsze ważą z reguły kilkanaście kilogramów, o tyle pianino cyfrowe to kwestia kilkudziesięciu kilogramów. Budowa sporej części pianin cyfrowych często utrudnia transport, natomiast keyboard jest znakomicie do tego przystosowany zwłaszcza, jeśli mamy do czynienia z keyboardem mobilnym.

Ważną cechą keyboardów jest również możliwość nagrywania i akompaniamentu, przy czym przeważnie jest on podzielony na różne poziomy trudności. Jest to świetna alternatywa dla tradycyjnych lekcji gry, ale również gra z wgranym akompaniamentem będzie znakomitym uzupełnieniem dodatkowych ćwiczeń.  

Keyboard mobilny

Dla osób, które często znajdują się w trasie i szukają kompaktowego instrumentu do ćwiczeń pomocnym może okazać się keyboard mobilny, który posiada możliwość zasilania na baterię (np. keyboardy serii Yamaha Piaggero). W przypadku Piaggero naładowana bateria jest w stanie działać przez sześć godzin, co w niektórych sytuacjach, gdy nie mamy przez określony czas dostępu do prądu, może okazać się funkcją zbawienną.

Głośniki keyboardu

Większość keyboardów posiada wbudowane w obudowę głośniki. W przypadku keyboardów budżetowych będą to tylko głośniki mono mimo faktu dwóch głośników. W droższych modelach stosuje się mocniejsze głośniki stereo (o mocy 2W-6W na kanał). Ponadto część modeli z wyższej półki wyposażona jest w system dwudrożny o oddzielnych tweeterach i basie, dzięki czemu zapewnione jest bogate brzmienie instrumentu.

By utrzymać mobilność instrumentu większość keyboardów wyposażona jest w lekką klawiaturę zawężoną do 5 oktaw (61 klawiszy). Ponadto wielkość klawiszy w zdecydowanej większości keyboardów przypomina wielkością klawisze pianina, przez co instrument stanowi odpowiednią alternatywę dla osób uczących się gry a poszukujących budżetowych rozwiązań.

Rola złącza MIDI w keyboardzie

Dzięki złączu MIDI możliwe jest podłączenie naszego instrumentu do komputera oraz drugiego urządzenia poprzez interfejs MIDI. Dzięki MIDI wysyłana zostaje informacja o tym, jakie dźwięki, jak głośno i długo mają być grane. Poprzez MIDI może być również przekazywana informacja o nazwach instrumentów przypisanych do konkretnych kanałów, oznaczenie klawiszy, teksty utworów czy informacje o prawach autorskich.

W skład interfejsu MIDI wchodzi wejście, wyjście oraz MIDI Thru. Wejście MIDI służy do odbioru sygnału z urządzenia zewnętrznego. Wyjście MIDI wysyła sygnał z interfejsu do drugiego urządzenia wyposażonego w wejście MIDI. MIDI Thru przekazuje informacje otrzymane poprzez wejście MIDI do drugiego urządzenia bez dodawania własnych danych.

Dzięki zapisowi informacji w formie MIDI uławiona jest edycja, dodawanie, jak i odgrywanie dawnych dźwięków w odmiennych brzmieniach nie tylko w zakresie danego instrumentu – ułatwiona jest zmiana pomiędzy brzmieniami całkowicie odmiennych instrumentów, np. klawiszowych na strunowe.

Standardowy format pliku MIDI (SMF) pozwala na odtwarzanie muzyki skomponowanej w MIDI na każdym kompatybilnym z MIDI instrumencie. W tym formacie są często zapisywane np. podkłady muzyczne ułatwiające grę np. znanych piosenek. Utwory MIDI z komputera możemy w prosty sposób przekopiować do naszego keyboardu za pomocą kabla USB.

Akompaniament

Wbudowany akompaniament może znacznie ułatwić i uprzyjemnić nam ćwiczenia na instrumencie. Funkcja polega na tym, iż mamy możliwość podzielenia klawiatury na dwie strefy, co umożliwia nam jednoczesną grę melodii np. prawą ręką, a lewą kontrolowanie akompaniamentu. Do danych klawiszy możemy przypisać określone akordy czy pojedyncze dźwięki – wszystko w zależności od zaawansowania ćwiczenia. Niektóre keyboardy oferują akompaniamenty w określonej stylistyce, np. rocka lat 60.

Przykładowe modele keyboardów

Poszukując keyboardu dla siebie warto zapoznać się z poniższymi propozycjami. Przygotowaliśmy listę najciekawszych modeli o znakomitym stosunku ceny do jakości.